Zanieczyszczone powietrze jest jednym z głównych wyzwań, z którym zmagają się przedstawiciele europejskich regionów. Pokazują to m.in. najnowsze dane Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), które wskazują, że prawie wszyscy Europejczycy nadal cierpią z powodu zanieczyszczenia powietrza, co prowadzi do około 400 000 przedwczesnych zgonów na całym kontynencie.
24 listopada 2020r. na ten temat rozmawialiśmy w czasie międzynarodowej konferencji „AIR TRITIA - czyste powietrze w sercu Europy”, której celem było podsumowanie projektu AIR TRITIA.
Projekt dotyczył ochrony przed zanieczyszczeniem powietrza w zurbanizowanych obszarach pogranicza polsko-czesko-słowackiego. Jego celem była poprawa zarządzania jakością powietrza dla sektora publicznego poprzez opracowanie jednolitej bazy danych informacji przestrzennej, wprowadzając równocześnie nowe narzędzia do zarządzania i prognozowania zanieczyszczenia oraz strategii jakości powietrza. Jednym z nich jest system AQMS (Air Quality Monitoring System), który ma wspierać wyzwania, stojące przez miastami i gminami, aby w żadnym z nich nie były przekroczone wartości graniczne jakości powietrza. System umożliwia monitorowanie zależności emisji i imisji oraz pozostałych powiązań istotnych dla zarządzania jakością powietrza w każdym regionie. Jego podstawą jest ujednolicona baza danych i modele matematyczne oraz interfejs użytkownika dostępne pod adresem https://aqms.vsb.cz.
O tym w jaki sposób radzą sobie z tym wyzwaniem samorządy, mówili m.in. przedstawiciele Rybnika, Opola, Żyliny, Ostrawy i Opawy. Podczas konferencji przedstawiono również przyczyny zanieczyszczeń obszaru pogranicza, sposoby ich monitorowania i zapobiegania oraz strategie i wybrane rozwiązania, które zostały uzupełnione o analizę zdrowotną oraz społeczno-ekonomiczną. Wyniki pomiarów rozkładów ziarnowych aerozoli w wybranych miejscach pogranicza polsko-czeskiego pogranicza przedstawił dr hab. Krystian Skubacz z Głównego Instytutu Górnictwa.
Projekt AIR TRITIA zrealizowano w ramach programu Interreg Central Europe, współfinansowany przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR).