Nakładem Głównego Instytutu Górnictwa ukazała się nowa książka profesora Andrzeja Kowalskiego pt. „Deformacje powierzchni na terenach górniczych kopalń węgla kamiennego”. Monografia to realizacja pomysłu usystematyzowania i spisania wiedzy, doświadczeń i poglądów autora na temat deformacji powierzchni spowodowanych podziemną eksploatacją górniczą węgla kamiennego. Stanowi jednocześnie podsumowanie 50-letniej działalności naukowej profesora Kowalskiego prowadzonej w Głównym Instytucie Górnictwa.
W monografii zawarto opis deformacji powierzchni spowodowanych eksploatacją pokładów węgla kamiennego prowadzoną przez czynne kopalnie w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW), zlikwidowane kopalnie Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego
i przez kopalnię Bogdanka w nowym Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Opisano także deformacje powierzchni, które powstały w wyniku zakończonej eksploatacji węgla kamiennego prowadzonej w Europie, na przykład w Wielkiej Brytanii i w Niemczech i prowadzonej obecnie eksploatacji w Rosji, Ukrainie, Stanach Zjednoczonych czy Chinach.
Najwięcej doświadczeń i wyników pomiarów deformacji dotyczy GZW, w którym prowadzono eksploatację z podsadzką hydrauliczną pod śródmieściem Katowic i Bytomia. Przykładem eksploatacji wielokrotnej prowadzonej z zawałem stropu jest wieloletnia eksploatacja górnicza pod dzielnicami Karb i Miechowice miasta Bytomia.
Wieloletnia i wielokrotna eksploatacja złoża wielopokładowego prowadzona w GZW spowodowała powstanie liniowych nieciągłych deformacji powierzchni (LNDP), które zostały omówione w monografii. Do monitoringu deformacji nadal będą wykorzystywane metody geodezyjne uzupełniane nowymi technologiami i urządzeniami, na przykład skaning laserowy naziemny i lidar, a także interferometria satelitarna, które umożliwiają równoczesny pomiar obniżeń na dużych powierzchniach. W książce poruszono również problem wykorzystywania metod numerycznych i sztucznej inteligencji do opisu deformacji powierzchni, bowiem z zastosowaniem tych metod wiąże się duże oczekiwania.
Książka dotyka także tematu likwidacji kopalń, do tej pory przeprowadzonej głównie w północnej części GZW. Przedstawiono przykłady dokumentowania skutków likwidacji kopalń na powierzchni i oceny terenów pogórniczych do zabudowy, co jest niezwykle istotne w kontekście ich dalszego wykorzystania.
Galeria
