Główny Instytut Górnictwa należy do Sieci Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych (SO RIS), które formalnie funkcjonuje od 13.03.2013r., tj. od dnia podpisania Porozumienia na rzecz partnerskiej współpracy w ramach Sieci Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych przez przedstawicieli: Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Głównego Instytutu Górnictwa, Parku Naukowo-Technologicznego Technopark Gliwice Sp. z o.o. oraz Parku Naukowo-Technologicznego Euro-Centrum Sp. z o.o. GIG prowadzi w ramach sieci Obserwatorium Technologie dla Ochrony Środowiska,
Obserwatorium Technologie dla Ochrony Środowiska powstało jako odpowiedź na zgłaszane przez interesariuszy ekosystemu innowacji (zwłaszcza przedsiębiorców) województwa śląskiego potrzeby w zakresie stworzenia nowoczesnego mechanizmu monitoringu efektów innowacyjnego rozwoju technologii prośrodowiskowych i z nią powiązanych w regionie. Poza wymienionymi wąsko ujętymi obszarami działalności Obserwatorium prowadzone przez GIG monitoruje również trendy rozwojowe w regionie realizując procesy przedsiębiorczego odkrywania. Działania te prowadzą do:
- wsparcia i usprawniania zarządzania rozwojem regionu w zakresie regionalnego potencjału naukowo-technologicznego, pozycjonowania kluczowych obszarów technologicznych oraz oceny skuteczności działań służących kreowaniu regionalnej polityki protechnologicznego rozwoju województwa śląskiego i wzmocnienie regionalnej specjalizacji,
- wzmocnienia potencjału adaptacyjnego regionu, regionalnego rynku usług badawczych oraz kadr regionalnych poprzez budowę relacji sektora B+R, przedsiębiorstw, IOB i władz regionu,
- współtworzenia regionalnej sieci wymiany wiedzy i kompetencji.
Działalność obserwatorium koncentruje się na gromadzeniu i przetwarzaniu specjalistycznej wiedzy w obszarze Technologie dla ochrony środowiska, monitoringu trendów technologicznych i gospodarczych oraz oceny endogenicznego potencjału technologicznego województwa śląskiego. Wąska specjalizacja obserwatorium koncentruje się na obszarach zdefiniowanych w Programie Rozwoju Technologii Województwa Śląskiego na lata 2010 – 2020, tj.:
- biotechnologie dla ochrony środowiska,
- technologie ochrony i rekultywacji środowiska,
- technologie zarządzania, zagospodarowania i unieszkodliwiania odpadów,
- technologie z zakresu gospodarki wodno-ściekowej,
- technologie ograniczające emisję zanieczyszczeń do atmosfery,
- technologie wspomagające zarządzanie środowiskiem.
Od stycznia 2017 roku Obserwatorium Technologie dla Ochrony Środowiska realizuje wspólnie z Urzędem Marszałkowski Województwa Śląskiego (liderem) oraz pięcioma innymi Obserwatoriami projekt pn. Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych w Procesie Przedsiębiorczego Odkrywania (SO RIS w PPO), w ramach Działania 1.3 Profesjonalizacja IOB, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014 – 2020. Projekt jest specyficzny i unikalny w skali krajowej. Realizacja projektu została zaplanowana na 27 miesięcy (do końca marca 2019 r.).
Obserwatorium Technologie dla Ochrony Środowiska w projekcie realizować będzie dwie zasadnicze grupy działań – bieżące będące kontynuacją dotychczasowej działalności Obserwatorium oraz pakiet zadań wspomagających proces przekształcania regionalnego systemu innowacji z wykorzystaniem nowych metod badawczych i technik w tym wpisujących się tzw. proces przedsiębiorczego odkrywania. Obie grupy działań są głęboko osadzone w Regionalnej Strategii Innowacji (RIS) i Programie Rozwoju Technologii (PRT) oraz wdrażają postanowienia RIS dla wsparcia inteligentnej specjalizacji. W ramach działań związanych z kontynuacją działalności Obserwatorium przewidziano następujące zadania:
- Organizacja paneli dyskusyjnych z udziałem przedstawicieli sektora przemysłu.
- Wykonanie analiz kluczowych obszarów technologicznych dla Obserwatorium Specjalistycznego Technologie dla Ochrony Środowiska.
- Przeprowadzenie akcji audytowej technologiczno-innowacyjnego w ramach obszaru technologicznego z uwzględnieniem beneficjentów projektów innowacyjnych.
- Opracowanie raportów rocznych w ramach obszaru technologicznego.
Druga grupa zadań jest ukierunkowana przede wszystkim na badania i analizy związane z wdrożeniami innowacyjnych zmian gospodarczych w regionie oraz inwentaryzację oferty sfery B+R+I w obszarze funkcjonowania Obserwatorium. Szczegółowe zadania obejmują:
- Weryfikację i aktualizację Programu Rozwoju Technologii,
- Weryfikację i aktualizację modelu wdrażania Programu Rozwoju Technologii,
- Studia prospektywne w obszarze technologie dla ochrony środowiska,
- Identyfikację i weryfikację kluczowych obszarów technologicznych dla regionu,
- Akceleracja potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw w sektorze technologii dla ochrony środowiska.
Działania oferowane w ramach podejmowanych zadań zmierzają do profesjonalizacji działalności Obserwatorium jako aktywnego uczestnika ekosystemu innowacji w procesie przedsiębiorczego odkrywania oraz wspierającego region w zakresie rozwoju regionalnej inteligentnej specjalizacji poprzez formułowanie rekomendacji dla polityki innowacyjnej regionu. Istotnym elementem funkcjonowania Obserwatorium będzie analizowanie skuteczności interwencji publicznej dedykowanej obszarowi ochrony i kształtowania zasobów środowiska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów technologicznych oraz innowacyjności wdrażanych rozwiązań.
Strona internetowa Obserwatorium Technologie dla Ochrony Środowiska:
http://www.obserwatorium.gig.eu