Powodzie to jeden z najczęstszych efektów zmian klimatycznych. Zgodnie z danym Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego w latach 2001-2019 stanowiły 49 procent wszystkich negatywnych zjawisk związanych ze zmianami klimatu na świecie.
Jak podkreślają specjaliści z Zakładu Ochrony Wód GIG-PIB łagodzenie ryzyka wystąpienia szkód powodziowych oznacza przede wszystkim przyjęcie założenia, że rzeki wymagają więcej przestrzeni. Kluczowe wdrożenie systemowego podejścia do zarządzania wodami opadowymi, w tym szczególnie rozwiązań mających na celu zmniejszenie bezpośredniego odpływu z obszaru zlewni i zwiększenie retencji w skali całej zlewni danej rzeki poprzez m.in. zastosowanie w obszarach miejskich i podmiejskich rozwiązań opartych na naturze (NBS) oraz systemów retencyjnych, obejmujących zarówno zbiorniki retencyjne, jak np. suche poldery w dolinach rzecznych.
W przypadku sytuacji awaryjnych konieczne może być także wprowadzenie dodatkowego zabezpieczenia środkami technicznymi.
23 października 2024 w GIG-PIB przedstawione zostało rozwiązanie pod nazwą System Mobilnego Zabezpieczenia Przeciwpowodziowego, opracowane przez Przedsiębiorstwo Budowy Szybów S.A. w Tarnowskich Górach i Hutę Łabędy. Konstrukcja systemu jest prosta a jego podstawą jest bariera wykonana ze stalowych pionowych słupów instalowanych na stałym fundamencie oraz poziomych belek zaporowych układanych pomiędzy słupami jedna na drugiej. Bariery mogą stanowić alternatywę dla rozwiązań doraźnych, takich jak worki z piaskiem czy zapory z drewna.
Jak mówią eksperci Huty Łabędy profile, dostarczanych przez Hutę są znacznie tańsze w produkcji niż inne tego typu rozwiązania dostępne na rynku europejskim. Obliczenia dokonane przez specjalistów PBSZ wskazują na efektywność ich działania, ponieważ bariera musi być skuteczna nie tylko w odparciu znacznej ilości wody, ale też i tego, co niesie z sobą woda. Na podstawie przeprowadzonej analizy oceniono, że projektowana konstrukcja sprawdzi się w warunkach, przy których prędkość przepływu wody wynosi mniej niż lub 1 m/s lub kąt zawarty pomiędzy wektorem prędkości przepływu wody a płaszczyzną bariery jest stosunkowo niski. Należy jednak pamiętać, że zawsze możliwość zastosowania projektowanych barier powinna być rozpatrywana indywidualnie, zależnie od lokalnych uwarunkowań topograficznych i hydrologicznych.
Dyrektor GIG-PIB Jarosław Zagórowski podkreślił w czasie spotkania, że zalety stosowania barier przeciwpowodziowych to przede wszystkim ich szybka realizacja i mobilność. W porównaniu do długoterminowych projektów retencyjnych, budowa barier może być relatywnie szybka, a stopy podporowe mogą być zamontowane w wale przeciwpowodziowym lub chodniku.
W ten sposób mobilne bariery stanowią uzupełnienie systemów retencyjnych i mogą działać w synergii z innymi rozwiązaniami, oferując kompleksową ochronę, szczególnie tam gdzie chodzi o ochronę kluczowej infrastruktury, takiej jak np. szpitale czy szkoły.
Galeria
